He aha nā hemahema -ʻo kēlā me kēia kanaka e pane i kēia nīnau ma kānaʻano pono'ī, akā, i ka mea nui, aia nā mea e like like ai nā kānaka a pau me ka pono o ia mau mea -ʻo kēia mau pono maʻamau e kapaʻia he mea waiwai, a he mea nui.
He aha nā mea e pono ai nā kānaka?
Ua ho'āʻo ka poʻe mai ke kumu o ka nohoʻana i mea e hana ai no lākou iho kahi ola e hiki ai i ka mea ke noʻonoʻo a piha, no laila, ka hopena o ke ola a me ka mālamaʻana i ka iʻa,ʻo ia ke kiʻekiʻe kiʻekiʻe loa. I kēia lā, i ka manawa o ka hapanui o nā māhele o ka honua, hiki i ka poʻe ke hopohopo me ka palekana,ʻo ka nīnau no nā mea e pono ai nā kānaka e pili hou ana? ʻO nā mea a pau i kuhikuhiʻia e launa pū me ka'ōlohelohe i waho e mālama i ka homeostasis o nā papa hana pilikino āpau a aia nō he mau pono.
Mai kahi manaʻo hoʻonaʻauao o ka naʻau, pono nā hemahema kahi kūlana pilikino o ka nele, i ka wā e hana ai kekahi kanaka i nā hana hana eʻoluʻolu ai i ka nele. Nā makemake e hoʻolālā i nā pahuhopu , nā makemake, nā kumu no ka hana a hele pū me nā kūlana kūpono o nā manaʻo a me nā manaʻo. ʻO ka nele o ka hōʻoiaʻana i nā koi nui,ʻo ia ka mea e hōʻeha ai i ka olakino a me ke ola ma keʻano holoʻokoʻa, ka hopena maikaʻiʻole i ka psyche psychic.
Nā makemake o ke kanaka ma Maslow
ʻO ka American psychologist-humanist A. Maslow i ka makahiki 1954 i kāna hanaʻo "Motivation and Personality" kahi i hoʻonohonoho ai i ka manaʻo no nā mea e pono ai, ma muli o kahi hoʻonohonoho hierarchical. Ua hoʻopaʻi pinepineʻia ke kumukānāwai hiero, akā ua hoʻomauʻia ka kaulana i ka hoʻonaʻauao a me nā mea loio. Pono nā kānaka maoli no Maslow:
- physiological (ka haʻahaʻa haʻahaʻa) - nā mea a pau e pili ana i ka ola, ka hana kope, nā meaʻoluʻolu;
- ka pono no ka palekana - ka nele i ka hōʻeuʻeu i ke ola, nā pilikia, hoʻomaha i kahi kanaka;
- pono no ke aloha a me ke pili - kaʻaeʻia e ka hui, nā poʻe kokoke;
- ka pono o ka mahalo a me ka mahalo -'āpono a hoʻomaopopoʻia e ke kaiāulu, ka pilikino a me ka mākaukau;
- kaʻike - ke makemake eʻimi, e loaʻa kaʻike a loaʻa ke akamai;
- maikaʻi - ka makemake no kaʻoluʻolu a me ka nani;
- ʻo ka pono no ka self-actualization ka pae kiʻekiʻe loa o ka uluʻana o kahi kanaka ma keʻano he mea kiʻekiʻe loa i kaʻuhane, me ka hoʻokōʻana i kāna mau pahuhopu i ke kūlana kiʻekiʻe loa.
Nāʻano o nā pono kanaka
He aha nā mea e pono ai ke kanaka - ke hoʻopili nei kēia paʻi i ka nui o nā noiʻi a nā poʻe loiloikala, nā kānaka loea, nā meaʻikepili. E hoʻomaopopo i keʻano o nā pono e hiki ke hoʻokomo penei:
- pono e pili i kahi o ka hana (kamaʻilio, hana-hoʻomaha, cognition);
- nā mea e pono ai (ka waiwai, ka pilikanaka, ka pilikino, kaʻuhane, ka pono a me ka pono);
- e pono ana i keʻano o ka nui (ʻoihana, kekona);
- hana (kūlohelohe, e kuhikuhiʻia e nā loina a me ka nohona o ke kaiāulu);
- kumuhana (kanaka, hui).
Nā mea e pono ai ke kanaka
Ke hoʻokōʻia nā pono kanaka, ua piha kona ola i ka manaʻo ame ka makemake e lilo i mea waiwai i ka kaiaulu. Ua mahele likeʻia nāʻano o kaʻike kaiāulu:
- " Noʻu iho ." ʻO ke kumu ma kēia wahi ka makemake o ke kanaka eʻike iā ia iho i loko o ka hui, e kuhikuhi iā ia ae lawe i kahi kūpono a wahi paha. Ka ho'āʻoʻana no ka mana.
- " No nā mea'ē aʻe ." Ka lawelawe no ka pono o ke kaiaulu, ka'āina. ʻO ka pono e pale aku i ka mea nāwaliwali, ka makemake no ka ikaika.
- " Me nā poʻe'ē aʻe ." ʻO ka pono o ka hoʻohuiʻana e hoʻoholo i nā hana nui e pili ana i ka pale a me ka hoʻonuiʻana i kahi hui aiʻole ka moku'āina.
ʻO nā mea ola kino o nā kānaka
I mea e maopopo ai i nā mea e pono ai, he mea nui e noʻonoʻo i ke kanaka e like me keʻano o ka mea e hana nei i keʻano. No ke olaʻana o kekahi kanaka: kaʻai, ka wai, ka ea, ka hiamoe , ka wela - me kaʻole o nā mea maʻalahi, pohō ka homeostasis, a hiki i ka make o ke kino. Pono nā mākau manuahi e māhele i mea nui a me ke kula kiʻekiʻe:
- ola ola;
- hoʻomau i kaʻohana;
- ola ola;
- mālama i ke kino ma kahi kūlana maikaʻi, maikaʻi loa;
- nā kūlana kūlohelohe maikaʻi no ke ola.
ʻO nā pono kino o ke kanaka
Pono nā palena o ka homeostasis (home environment) i ka palekana o nā mea hōʻailona. ʻO nā hanana biochemical e kū nei i loko o ke kino e hoʻoholo i nā hemahema o nā kānaka ma keʻano hoʻokahi a iʻole kekahi o ka meaʻai, nāʻano kūlohelohe, ka anuanu. ʻO nā mea e pono ai ke kino kaʻano o nā mea ola i loko o kahi hōʻailona kiko'ī, e like me ka lālā maikaʻi loa o nā protein, nā momona a me nā'ōpona i loko o ka mālamaʻana i nā meaʻai i kūpono i nā kūlana iʻaelikeʻia a he kūpono ia no nā mea a pau. ʻO ka hemahema o nā pāʻani hiki ke alakaʻi i ka dystrophy muscular.
Ka hoʻolahaʻana i nā pono o nā kānaka e pili ana i nā māhele physiological o ke kino:
- hiamoe ma lalo o 8 hola;
- ka ea maʻemaʻe (ʻaʻohe kalakili a me nā metala kaumaha);
- ka meaʻai, nā mea caloric a me ka hui maikaʻi loa e hoʻolako i ke kino me nā meaʻai e pono ai;
- wai (1.5 - 2 lita ma ka lā).
Nā makemake o ke kanaka
He aha nā mea e pono ai kaʻuhane a heʻano kūikawā lākou i nā kānaka a pau? Ke manaʻoʻiʻoʻia ināʻaʻole eʻoluʻolu nā kānaka i nā mea ponoʻole, akā,ʻaʻole pono e'ōleloʻia ka uluʻana o ka hoʻomana,ʻo ka ikaika o nā pūʻali a pau e ola. Akā, aia nā hiʻohiʻona kahi i hoʻonele ai nā kānaka i ka hoʻomaha, i ka meaʻai, koho i ke ala o ka pilikino, iʻike i ka mana o kaʻuhane. Aia kekahi'ōlelo: "ʻAʻole i hāʻawiʻia ka lani i hāʻawiʻia!", Akā,ʻaʻole ia he manaʻo he mea pono ke uluʻana i kaʻuhane ma nā pilikia,ʻo kēlā me kēia mea nona iho.
He aha nā mea e pono ai kaʻuhane a me ka hōʻikeʻana iā lākou iho:
- ʻO ka pono no kaʻike . Ka ho'āʻoʻana no kaʻikeʻikeʻike XV century. Ua kapaʻo M. Montaigne i keʻano kūlohelohe a me ka pono o kēlā me kēia.
- He mea noʻeau . Ka manaʻo hana a me ka makemake e noʻonoʻo, e hana ae hauʻoli i ka nani. ʻO ka lanakila o ko ke ao nei e like me nā kānāwai o ka nani,ʻo ka uluʻana i keʻano o ke aloha e hoʻonui i ka maʻalahi o kaʻike.
- ʻO ka pono e hana maikaʻi . ʻO ka mea eʻimi nei i kaʻikeʻana i kaʻuhane, e alakaʻiʻiaʻo ia e ka lunamanaʻo, nā manaʻo hoʻomana a me kaʻaeʻana i nā kūlana o ka nohona kanaka. ʻIke i ka pono no nā hana maikaʻi, nā hana nui , e ulu ana ke kanaka ma keʻano he meaʻuhane.
Nā mea e pono ai ke kanaka
Ka ho'āʻoʻana o ke kanaka no ka nohoʻoluʻolu a me ka noho ponoʻana,ʻo ia nā mea e pono ai, akā, na lākou mai nā kumuhana ola a me kaʻike pilikino. He aha nā mea e pono ai:
- hale me kaʻoluʻolu kūpono;
- nā meaʻai likeʻole;
- nā mea hale (nā lole, nā mea hana, nā pono hale);
- keʻano o ka halihali;
- ʻikeʻikepili (telephony, internet, televise).
Nā mea e pono ai ka pono o ke kanaka
Loaʻa nā koi kanaka kūlohelohe i ka pilina maʻamau me keʻano. ʻO ka hau, ka wai maʻemaʻe, kahi'āina'āina, ka pae honua he mau kikowaena o ka'ōlohelohe o kahi kanaka. Ua mālama ka hui iā ia iho mai nā hopena maikaʻiʻole i waho ma o nāʻenehanaʻikepili likeʻole, e like me ka wai, hoʻopauʻia i nāʻano heʻe o ka hoʻomaʻemaʻe ma mua o ka leleʻana mai ka pā. He ikaika loa ka hoʻonaʻauao o ke kanaka i ka nohona ma ka hoʻopakeleʻana i nā ala, a me ka lukuʻana.
Nā mea e pili ana i ka hoʻonaʻauao e pili ana i nā mea ola a me ka mālamaʻana i ke ola o kekahi kanaka, no laila, he mea nui e hōʻola mai i ka wā kamaliʻi i nā pono o ka nohona kiʻekiʻe:
- ka makemake e mālama a hoʻonui i nā kumuwaiwai kūlohelohe;
- mālama i ka hoʻomaʻemaʻe;
- kaʻike kai eʻe i ke kaiaulu pili i ka manaʻo, nā hana a me nā pilina me nā kānaka.
Nā makemake nui o nā kānaka
He aha nāʻoihana kūlana aʻo wai lākou? ʻAʻole nā mea iʻoi aku ka waiwai ma mua o ka nele i nā koina kino. He kanaka ola ke kanaka aʻaʻole hiki ke hoʻomohala piha i waho o kaʻaha kanaka. ʻO ka hoʻomaopopo a me ka hanohano no kēlā me kēia kanaka ka hopena o ka hana a me ka mākaukau. Akā, no kekahi kanaka he mea kūlohelohe ke lilo i limahana maʻamau o ka hui a loaʻa nā leka a me ka'ōlelo paipai, no ka mea, makemakeʻia kekahi mau makemake nui a me ka ho'āʻo no ka hanohano e like me ka ea. He aha nāʻoihana koʻikoʻi i kaʻoiaʻiʻo:
- e hoʻonui ana i ke kūlana (nā lole koʻikoʻi, kaʻa);
- ka makemake e kū i waho a hoʻokomo i ka nānāʻana;
- ka hoʻomohalaʻana ma ka hoʻolālāʻoihana (ka hoʻomauʻana i ke aʻoʻana, ka heleʻana o nā aʻoʻana);
- ka makemake no nāʻano likeʻole.
He aha nā hemahema hemahema?
ʻO nāʻoiaʻiʻo maoli a me nā hemahema o nā kānaka - e like kēia māhele e pili ana i ka mea nui a pono a me ka mea iʻikeʻia he mea nui a pono. ʻO nā mea kūponoʻole e waihoʻia i lalo i ka wā'ōpiopio ma o nā mākua i "ʻike" no ke keiki i kāna mea e pono ai, i nā'ōpuni a me nā māhele e hele ai. ʻO kēlā mau koi, he mau hōʻailona kūponoʻole no ke keiki a ua hoʻokumuʻia ma muli o ka hōʻehaʻole o nā pono maʻamau o nā mākua. Ma hope aku, i ka wā i lilo ai ke kanaka iʻelemakule, ua alakaʻiʻiaʻo ia e ka manaʻo o nā poʻe'ē aʻe.
ʻO nā makemake a me nā makemakeʻole i hiki ke alakaʻi i kahi makemake no ka hoʻoluhiʻia ma o ka hoʻokumuʻiaʻana o nā mea'ē aʻe e pono ai:
- nā pilikia o ka nohona piliʻole (ka manaʻoe hoʻoholo i ka mana) - ka hanaʻino i kaʻohana, ka hanaʻino ;
- nā mea e pono ai ka palekana, ka mahanahana, kaʻike a me ke aloha i paniʻia e ka mea e pono ai, e pili ana i nā huakiko, ka waiʻona.
Pehea e hoʻoikaika ai nā kānaka i ka uluʻana o ke kaiaulu?
ʻO nā pono o ke kanaka hou i kēia manawa i hala aku i kahi o nā makahiki i hala aku nei. Ma keʻano he nui, ua mau nō lākou, akā,ʻo ka hoʻonuiʻana i ka holomua ua alakaʻiʻia i ka hoʻonuiʻana i nā manawa e hoʻomaikaʻi ai i ka nohona o nā lā, nā pūnaewele palekana, a me kaʻike ma kahi lōʻihi. Pehea ka manaʻo o nā kānaka e pili ana i kaʻaha kanaka kahi hana like:
- pono nā mea e pono ai ke neʻe a me ka holomua;
- ʻO ka holomua ka mea e hoʻoikaika ai i nā poʻe e loaʻa hou i nā mea hou (pinepine o nāʻano o keʻano).